بررسی جامعه شناختی الگوی پیشرفت بر اساس آموزه های قرآن (با تاکید بر موانع تفکر در پیشرفت اجتماعی و رویکرد داده بنیاد)

چکیده هدف محوری این نوشتار، بررسی جامعه شناختی موانع تفکر در الگوی پیشرفت بر اساس آموزه های قرآن و پیامدهای آن می باشد. بر این اساس پرسش های مطرح در این مطالعه عبارتند از، موانع فکری تحقق پیشرفت بر اساس آموزه های قرآنی چیست؟ چه راه حلی را برای زدایش این دسته از موانع، ارائه شده است؟ بر ای پاسخگویی به این سوالات، محقق با مراجعه به قرآن ویافتن گزاره های جامعه شناسی ، مراحلی به شرح ذیل را پیموده است. 1- شناسایی آیاتی که به این مباحث می پردازند. 2- تجزیه و تفکیک مباحث تفسیری ذیل هر آیه به عناصر و مفاهیم اصلی و فرعی و نیز عرصه ها، موقعیت ها ، شرایط ، نوع و چگونگی روابط بین مفاهیم. 3- تطبیق و معادل سازی عناصر و مفاهیم و روابط مشخص شده به زبان جامعه شناسی. 4- تنظیم و ارائه مطالب بدست آمده در قالب گزاره های منطقی. 5- تبیین و تفسیر موضوعی طبقات بدست آمده در قالب یادداشت کد آیه. منابع پژوهش علاوه بر قرآن کریم، بهره گیری از تفاسیر با رویکرد اجتماعی بوده است. روش تحقیق با استفاده از ،روش کیفی انجام شده است. و با بهره گیری از راهبردهای پژوهشی نظریه ی زمینه ای (داده محور)داده ها جمع آوری شده است. بر اساس تحقیق صورت گرفته، موانع تفکر از منظر قرآن می تواند به پنج دسته موانع فردی، اجتماعی، در سطح کلان، فرایندی و زمینه ای طبقه بندی شود. در هر یک از موانع یاد شده مقولات عمده ای وجود دارد که یک دسته از مفاهیم مر تبط را در خود جای داده و کیفیت ارتباط آن ها را نیز ترسیم کرده است. هر یک از این مقولات و مفاهیم در چارچوب های تعاملی موانع، تعاملات، بسترها و شرایط مداخله گر قرار گرفته است و چگونگی تاثیر گذاری و تاثیر پذیری را توضیح داده و حاصل این ترابط و تعاملات، پیامدهای عدم تفکر را منجر شده است کلید واژه ها: پیشرفت، موانع پیشرفت، الگوی تفکر،پیامدهای عدم تفکر، آموزه های قرآن، نظریه ی زمینه ای.